1. Home
  2. Knowledge Base
  3. Politiek en Beleid (tot 2022)
  4. Kerndoel 1.1 – Democratie en Dictatuur

Kerndoel 1.1 – Democratie en Dictatuur

Kenmerken Parlementaire Democratie

[/ultimate_modal][ultimate_modal icon_type=”selector” icon=”Defaults-film” modal_contain=”ult-youtube” btn_size=”lg” btn_bg_color=”#00cd52″ btn_txt_color=”#ffffff” modal_on_align=”left” btn_text=”Oefenvragen” modal_size=”block” overlay_bg_color=”#444444″]Klik op de onderstaande om de oefenvragen van heel kerndoel 1.1 op een nieuw tabblad te openen.

Oefenvragen Politiek en Beleid kerndoel 1.1.

[icon color=”#00c947″ size=”20px” target=”_blank” name=”awesome-ok-circle”] De kenmerken van een parlementaire democratie herkennen en benoemen.

Nederland heeft een parlementaire democratie: een vorm van democratie waarbij de burgers kunnen stemmen op volksvertegenwoordigers in het parlement (Eerste Kamer en Tweede Kamer), die het land besturen.

Kenmerken van onze parlementaire democratie zijn:

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”moon-user-4″] Volksvertegenwoordigers: burgers kiezen andere burgers (volksvertegenwoordigers) die namens hun in het parlement zitten en politieke macht hebben. De volksvertegenwoordigers controleren het kabinet/ de regering, kunnen wetsvoorstellen doen en beslissen of wetsvoorstellen doorgaan.

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”awesome-comments-alt”] Democratische besluitvorming: een manier van besluiten waarbij de meeste stemmen gelden. De volksvertegenwoordigers nemen beslissingen door een meerderheid van stemmen (Eerste- en Tweede Kamer, Gemeenteraad, Provinciale Staten etc.). Wel houden zij daarbij vaak rekening met de minderheid.

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”awesome-edit”] Vrije verkiezingen: burgers hebben het recht om vrij en anoniem volksvertegenwoordigers in het parlement te kiezen.

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”moon-book”] Grondwet: document waarin de regels voor de staatsinrichting en de grondrechten van de burgers beschreven staan. 

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”awesome-sitemap”] Trias Politica: Scheiding der machten:
Wetgevende macht: mensen die wetten maken
Uitvoerende macht: mensen die de wetten uitvoeren
Rechterlijke macht: mensen die bepalen wie zich wel en niet aan de wet houdt

In Nederland ziet de trias politica er als volgt uit:

Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht
Land Regering en Parlement Regering Hoge Raad
Provincie Provinciale Staten Gedeputeerde Staten Gerechtshof
Gemeente Gemeenteraad College van B en W Rechtbank

De wetgevende- en uitvoerende macht zijn dus niet helemaal gescheiden in Nederland, omdat de regering zowel wetten moet uitvoeren als wetten kan voorstellen.

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”moon-books”] Grondrechten: burgers hebben rechten als: vrijheid van meningsuiting, persvrijheid, vrijheid van vergadering, van het oprichten van verenigingen en politieke partijen, godsdienstvrijheid, vrijheid van onderwijs, scheiding kerk en staat, recht op privacy etc.

[icon color=”#444444″ size=”20px” target=”_blank” name=”awesome-group”] Iedereen is gelijk: alle burgers zijn voor de wet gelijk; er is respect voor minderheden.

Artikel 1 van de Grondwet:
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.

Verschillen Democratische Rechtsstaat en Dictatuur

[/ultimate_modal][ultimate_modal icon_type=”selector” icon=”Defaults-film” modal_contain=”ult-youtube” btn_size=”lg” btn_bg_color=”#00cd52″ btn_txt_color=”#ffffff” modal_on_align=”left” btn_text=”Oefenvragen” modal_size=”block” overlay_bg_color=”#444444″]Klik op de onderstaande om de oefenvragen van heel kerndoel 1.1 op een nieuw tabblad te openen.

Oefenvragen Politiek en Beleid kerndoel 1.1.

[icon color=”#00c947″ size=”16px” target=”_blank” name=”awesome-ok-circle”] De verschillen tussen een democratische rechtsstaat en een dictatoriaal politiek systeem kunnen benoemen.

Wij hebben in Nederland dus een parlementaire democratie in een rechtsstaat. Dat is een heel ander systeem dan een dictatuur: een systeem waarbij één persoon of een kleine groep mensen alle macht heeft.

Enkele verschillen zijn:

Democratie Dictatuur
Volksvertegenwoordigers geen volksvertegenwoordigers
Vrije verkiezingen Staatsgreep
Grondrechten Grondplichten
Trias Politica geen Trias Politica
Machtenscheiding geen Machtenscheiding
Vrijheid van meningsuiting Censuur

Voorbeelden van een dictatuur zijn: rechts-extremistische of fascistische dictatuur van Hitler in Duitsland en Mussolini in Italië in de vorige eeuw. Communistische regimes in China, Cuba en Noord-Korea.

Was this article helpful?

Comments

  1. Er staat: …beslissen of wetsvoorstellen door gaan. Maar ‘doorgaan’ moet aan elkaar.

  2. Ik moet voor mijn maatschappijleer PO weten wat de 6 beginselen zijn van een democratische rechtsstaat maar ik kan het nergens vinden. Enig idee??
    Alvast bedankt 🙂

    1. Dag Nina,

      Er zijn verschillende mening over wat je precies onder ‘beginselen van de rechtsstaat’ kan zien.

      Wat je er in ieder geval onder kunt rekenen:

      1. Legaliteitsbeginsel
      2. Grondrechten
      3. Scheiding der Machten (Trias Politica)

      Daarnaast kun je er aan toe voegen:

      4. Rechtsberscherming
      5. Onafhankelijke rechtsspraak
      6. Democratiebeginsel

    1. Dag Marielle,

      Dit is zo ingesteld op de website, om plagiaat tegen te gaan.

  3. wat is het verschil tussen een autocratische en totalitaire dictatuur? of is dat hetzelfde?

Leave a Comment